Mạch Khâu (Khổng)

Mạch Khâu cũng gọi là mạch Khổng là 1 loại mạch âm.

Hình tượng

Mạch Khâu thì Phù, Đại mà Nhuyễn, ấn tay xuống thấy ở trong rỗng, 2 bên thì thực.

Mạch Khâu hình tượng Phù, Đại mà trong rỗng giống như đè lên cọng hành, ấn nhẹ, ấn nặng và ấn 2 bên đều có, nhưng ấn vừa vừa thì trống rỗng.

– Sách ‘Mạch Chẩn’ biểu thị hình vẽ mạch Khâu:

Mạch Khâu là khí có thừa mà huyết không đủ, huyết không nhiếp được khí, vì vậy mạch khí hư mà Đại, giống như cọng hành.

Do mất máu quá nhiều hoặc do âm huyết hư bên trong, dương khí không được phù trợ mà tán ra ngoài, vì vậy thấy có mạch Khâu.

Khâu là doanh khí bị tổn thương máu bị mất (thất huyết), âm dịch bị thương tổn.

Mạch Khâu là triệu chứng mất máu:

Bộ thốn (trái) Khâu chủ về tâm huyết bị vọng hành, ói ra máu, chảy máu mũi.
Bộ quan (trái) Khâu chủ đau ở gian sườn hoặc huyết ứ trong bụng, ói ra máu, hoa mắt.
Bộ xích (trái) Khâu là tiểu ra máu, đàn bà thì bệnh về kinh nguyệt.
Bộ thốn (phải) Khâu là huyết bị tích ở ngực, chảy máu mũi.
Bộ quan (phải) Khâu là trường ung, ứ huyết, nôn ra máu, không ăn được.
Bộ xích (phải) Khâu là đại tiện ra máu.

Tả Thốn KHÂU – Hỏa vượng, huyết tán.	Hữu Thốn KHÂU – Phế huyết thương âm.
Tả Quan KHÂU – Can không tàng huyết.	Hữu Quan KHÂU – Tỳ không thống huyết.
Tả Xích KHÂU – Tiểu ra máu.	Hữu Xích KHÂU – Di tinh, băng lậu.

Mạch phu dương Phù mà Khâu. Phù là vệ khí bị tổn thương. Khâu là doanh khí bị tổn thương.

Thái dương trúng thử, phát sốt, sợ lạnh, cơ thể nặng, đau, thấy mạch Huyền, Tế, Khâu, Trì.

Các chứng di tinh mà bụng dưới căng tức, đầu ấm, lạnh, hoa mắt, tóc rụng, mạch cực Hư, Khâu, Trì là đại tiện lỏng, mất máu di tinh.

– Thấy mạch Khâu, Động, Vi, Khẩn: đàn ông thì di tinh, đàn bà thì mộng thấy giao hợp.

– Sách ‘Mạch Học Giảng Nghĩa’ ghi:”

Nguồn: Tổng hợp