Thuốc Giòi – Pouzolzia Zeylanica, Urticaeae

Tên khác: Bọ mắm

Tên khoa học: Pouzolzia zeylanica (L.) Benn., Urticaceae (họ Gai).

Mô tả cây: Cây thảo sống nhiều năm, có cành mềm mọc trải ra, cao 40 – 50 cm; cây hơi nhám do có lông ngắn, cứng. Lá mọc so le, có khi mọc đối, có lá kèm. Phiến lá nhỏ, hình mác, có 3 gân gốc, có lông cả 2 mặt, màu xanh hay hơi tím đỏ. Hoa nhỏ màu trắng, không cuống, mọc thành xim co ở nách lá, hoa đực có 4 nhị với chỉ nhị cong trong nụ, hoa cái có 1 vòi nhụy dài, trắng. Quả hình trứng nhọn, màu hồng tím có lông. Mùa hoa quả tháng 7 – 9.

Bộ phận dùng, thu hái và chế biến: Toàn cây bỏ rễ (Herba Pouzolziae) thu hái quanh năm.

Thành phần hóa học: Toàn cây chứa nhiều chất nhầy, flavonoid (scopolin, scutellarein-7-O-α-L-rhamnosid, scopoletin, quercetin, quercetin-3-O-β-D-glucosid, apigenin, epicatechin), triterpenoid (acid oleanolic, α-amyrin, 2-α-hydroxyursolic acid, 2α,3α,19α-trihydroxyurs-12-en-28-oic, friedelin), phytosterol (β-sitosterol, daucosterol), eugenyl-β-rutinosid, acid béo.

Công dụng và cách dùng: Cảm ho, hoặc ho lâu ngày, bệnh về phổi, viêm họng. Lỵ, viêm ruột, nhiễm trùng đường tiết niệu, bí tiểu tiện. Nấm da, đinh nhọt, sâu quảng, viêm mủ da, viêm vú. Trong cuộc sống Thuốc giòi được dùng để trừ giòi bọ.