Huyệt Thái Bạch là một trong những huyệt quan trọng trên kinh Túc Thái Âm Tỳ, nằm cách mắt cá chân trong khoảng 1 thốn. Những tác động lên huyệt như châm cứu, bấm huyệt sẽ mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Tổng quan về huyệt Thái Bạch
Huyệt Thái Bạch, được biết đến trong y học cổ truyền phương Đông với tên gọi chính xác là Taìbái – Taé Po, là huyệt thứ ba của Kinh Tỳ trong hệ thống Lục phủ ngũ tạng của con người.
Tên của huyệt này mang ý nghĩa theo tiếng Hán Việt, trong đó “Thái” có nghĩa là lớn, “Bạch” có nghĩa là trắng. Huyệt Thái Bạch nằm ở vị trí lớn phần trắng của bàn chân.
Theo lý thuyết âm dương, Thái Bạch thuộc kinh Tỳ, với Tỳ thuộc hành Thổ, hành Thổ sinh hành Kim. Do đó, Kim là tinh khí chủ yếu của huyệt này. Phần trên của Thái Bạch là vị trí tinh khí của hành Kim, điều này được rõ ràng trình bày trong Trung Y Cương Mục, một tài liệu nổi tiếng về huyệt đạo trong y học cổ truyền.
Vị trí của huyệt Thái Bạch
Để xác định rõ vị trí huyệt đạo, bạn có thể tìm tại chỗ lõm dưới mé trong của xương lòng bàn chân, theo các sách Phát Huy, Đồng Nhân và Giáp Ất. Vị trí này nằm từ đường tiếp xúc với da gan bàn chân tới da mu chân ở bờ trong của chân phải, tức là điểm tiếp xúc với phần thân trước của xương bàn chân thứ nhất. Ngoài ra, bạn có thể xác định theo cách sau:
- Bắt đầu từ mắt cá chân trong (mắt cá chân phía bên trong chân).
- Di chuyển ngón tay lên trên khoảng 1 thốn (khoảng bằng chiều rộng ngón tay cái).
- Huyệt nằm ở phía dưới gân cơ gấp ngón cái.
Tác dụng của huyệt Thái Bạch
Tác dụng tại chỗ: Bấm huyệt Thái Bạch giúp giảm đau và sưng ngón chân cái. Đặc biệt hiệu quả đối với những người thường xuyên vận động, phải đứng lâu hoặc sử dụng giày cao gót, giày thể thao gây đau ở vùng ngón chân.
Tác dụng theo kinh: Huyệt Thái Bạch có tác dụng chữa bệnh đầy bụng, đau bụng, khó tiêu, táo bón do nhiều nguyên nhân như bệnh lý dạ dày. Bấm huyệt này thường được áp dụng nhiều nhất trong điều trị.
Tác dụng toàn thân: Ngoài các triệu chứng như ăn không tiêu, nôn nhiều, kiết lỵ, tiêu chảy, táo bón, thổ tả và mất nước, huyệt Thái Bạch còn hỗ trợ giảm sốt, mệt mỏi, cảm giác nặng nề do đầy bụng. Chỉ cần tác động vào huyệt này, có thể cải thiện đáng kể các triệu chứng trên. Đặc biệt, khi kết hợp phối huyệt một cách hợp lý, hiệu quả điều trị có thể tăng lên nhiều lần.
Dưới đây là một số cách phối huyệt Thái Bạch trị bệnh được ghi chép trong các tài liệu Y thư cổ:
- Phối Công Tôn để trị ăn không tiêu, đầy bụng, cổ trướng (theo Thiên Kim Phương).
- Phối Đàn Trung, Hạ Quản, Thạch Quan và Tỳ Du để trị trường hợp ế cách (theo Châm Cứu Đại Hành).
- Phối Công Tôn, Đại Trường Du và Tam Tiêu Du để điều trị ruột sôi (theo Tư Sinh Kinh).
- Phối Đại Trường Du và Hãm Cốc để chữa trị ruột sưng đau (theo Châm Cứu Đại Thành).
- Phối Phục Lưu và Túc Tam Lý để giảm bụng trướng (theo Loại Kinh Đồ Dực).
- Phối Cự Khuyết, Đại Đô, Thừa Sơn và Tam Lý để chữa vùng tim đau do giun sán (theo Loại Kinh Đồ Dực).
- Phối Ẩn Bạch, Hạ Liêu, Hội Dương, Lao Cung, Phục Lưu, Thái Xung, Thừa Sơn và Trường Cường để trị tình trạng tiêu ra máu (theo Thần Cứu Kinh Luân).
Cách bấm huyệt Thái Bạch
Bấm huyệt hoặc châm cứu huyệt Thái Bạch để giảm triệu chứng bệnh theo hướng dẫn của bác sĩ y học cổ truyền.
- Bước 1: Nằm ngửa trên giường hoặc ngồi ngả lưng một góc 45 độ.
- Bước 2: Giữ tâm lý ổn định, thả lỏng cơ thể để không gây căng thẳng khi thực hiện châm cứu hoặc bấm huyệt.
- Bước 3: Xác định chính xác vị trí huyệt Thái Bạch trên bàn chân, sau đó áp đúng áp lực vừa đủ với ngón tay cái. Tiếp theo, xoay nhẹ theo chiều kim đồng hồ và áp lực từ 30 giây đến 1 phút trước khi nghỉ.
- Bước 4: Lặp lại thao tác bấm huyệt từ 5 đến 7 lần để đạt hiệu quả tốt nhất. Trong trường hợp châm cứu, lươn kim dưới xương sao cho mũi kim hướng vào lòng bàn chân, đâm sâu từ 0.3 đến 0.4 tấc trong khoảng thời gian từ 5 đến 10 phút.
Để có kết quả tốt từ việc bấm huyệt, cần thực hiện đều đặn và theo đúng thời gian. Đối với những người mắc bệnh liên quan đến kinh Tỳ, nên kết hợp bấm huyệt, châm cứu huyệt với các phương pháp điều trị chuyên biệt.
Trong quá trình bấm huyệt, không nên áp lực quá mạnh để tránh gây bầm tím hoặc tụ máu. Cần hiểu rằng bấm huyệt hay châm cứu không phải là phương pháp chữa trị bệnh, mà chỉ giúp giảm nhẹ triệu chứng hoặc giảm cảm giác khó chịu từ các vấn đề liên quan đến kinh Tỳ trong cuộc sống hàng ngày.
Huyệt Thái Bạch đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị các vấn đề về xương khớp ở bàn chân và hệ tiêu hóa. Hi vọng thông tin trên sẽ giúp mọi người hiểu rõ hơn về huyệt Thái Bạch từ đó cách chăm sóc sức khỏe một cách tốt nhất.
Nguồn: Tổng hợp
CÔNG TY CỔ PHẦN ĐÔNG Y DƯỢC QUANG MINH
- Địa chỉ: Liên Bạt, Ứng Hoà, Hà Nội
- Điện thoại: 0869 111 269
- Email: DongYDuocQuangMinh@gmail.com
- Website: DongYQuangMinh.vn