Long Đởm Thảo – Gentiana Scabra, Gentianaceae

Tên khác: Long đởm.

Tên khoa học: Gentiana scabra Bunge, Gentianaceae (họ Long đởm).

Mô tả cây: Cây thân thảo sống lâu năm, cao 35-60 cm. Thân rễ ngắn, nhiều, đường kính 2-3 mm, vỏ ngoài màu vàng nhạt; Thân mọc đứng, đơn độc 2-3 cành, đốt thường ngắn so với chiều dài của lá. Lá mọc đối không cuống, phía dưới thân nhỏ, phía trên to nhọn hơn, dài từ 3-8 cm, rộng từ 0,4-3 cm. Hoa hình chuông màu lam hay nhạt sẫm, mọc thành từng chùm không cuống ở đầu cành hoặc ở kẽ những lá phía trên.

Bộ phận dùng, thu hái và chế biến: Long đởm thảo – là thân rễ và rễ phơi khô (Radix et Rhizoma Gentianae).

Dược liệu ở dạng thân rễ được cột thành từng bó không đều, xén thành từng đoạn dài 1-3 cm, mặt ngoài của thân rễ màu xám thẫm hoặc nâu thẫm, phần trên có những vết sẹo thân hoặc phần sót lại của thân cây, phần xung quanh và phía dưới mang nhiều rễ mảnh. Rễ hình trụ hơi vặn, mặt ngoài màu vàng nhạt hay nâu vàng, phần nhiều phía trên có những nếp nhăn ngang rõ rệt, phía dưới hẹp hơn, có những nếp nhăn dọc và vết sẹo của rễ con. Chất giòn, dễ bẻ gẫy, mặt gẫy hơi bằng phẳng, vỏ trắng vàng hay nâu vàng, gỗ màu nhạt hơn và có vòng chấm chấm. Mùi nhẹ, vị hơi đắng.

Thành phần hóa học: Long đởm có các polysaccharid, secoiridoid (gentiopicrosid, swertiamarin, swerosid), triterpen.

Công dụng và cách dùng: Long đởm thảo giúp tiêu hóa, chữa sốt, đau mắt đỏ nhức, an thần.

Ghi chú: Trên thực tế, còn sử dụng nhiều loại Long đởm khác nhau như Gentiana lutea L. có hoa màu vàng và rễ to hơn.