Mạch học, Thất biểu mạch
Mạch Hồng
Th9
Mạch Câu, mạch Thịnh, mạch Hồng là một. Mạch Câu, ứng với thời lệnh là mùa hè, ở tạng là Tâm, thuộc hỏa, phương nam, muôn vật nhờ đó mà thịnh trưởng. Vì thế mạch khí lúc đến thì thịnh, lúc đi thì suy, do đó gọi là Câu.
Hình tượng
Mạch Hồng là dương trong dương vì vậy mạch khí lúc đến thì thịnh, lúc đi thì suy.
Mạch Hồng to mà thực, nhấc tay lên hoặc ấn xuống đều có lực.
Mạch Hồng, mạch tới cuồn cuộn đầy dẫy như sóng vỗ dưới ngón tay, khi đến mạch lớn, lúc đi mạch kém dần.
Hình vẽ biểu diễn mạch hồng
– Sách ‘Mạch Chẩn’ biểu diễn hình vẽ mạch Hồng:
Nguyên nhân
Nhiệt tràn đầy ở bên trong, đường mạch to ra và đẩy trào lên, gây ra mạch Hồng.
Nhiệt là thương tổn phần âm, âm khí hư ở bên trong mà dương khí phù việt ra bên ngoài cũng gây ra mạch Hồng.
Phát sinh ra mạch Hồng có thể do:
- Lượng máu ở tim tống (đẩy) ra tăng lên.
- Mạch máu ngoại biên bị dãn.
- Huyết áp tâm thu cao.
- Huyết áp tâm trương thấp.
- Mạch áp lớn.
- Tốc độ máu chảy nhanh.
Chủ bệnh
Mạch Thịnh da nóng, bụng trướng, đái tiểu tiện không thông là ngũ thực.
Mạch Hồng chủ về nhiệt: đó là cả vinh lẫn vệ đều rất nóng, khí huyết bị nung đốt, nóng cả ở phần biểu và lý.
Bộ thốn Hồng chủ về thượng tiêu, trong lồng ngực có nhiệt. Bộ quan Hồng chủ về nhiệt ở vị, ói mửa, phiên vị. Bộ xích Hồng chủ về nhiệt ở nửa người, đại tiện khó, tiêu ra máu.
Mạch Hồng gặp ở chứng tà khí thịnh, hỏa quá mạnh. Nhưng nếu mạch Hồng mà vô lực đó là hư Hồng, là hiện chứng của Hỏa bốc lên mà Thủy bị cạn.
Mạch Hồng chủ đầy, đau, nhiệt, phiền.
Mạch Hồng chủ phần doanh và lạc có nhiệt nhiều, họng khô, đại tiểu tiện không thông.
Mạch Hồng chủ bệnh phiền táo, tráng nhiệt, phiền khát, ói ra máu, đầy trướng, ra mồ hôi, thử nhiệt.
| Tả Thốn HỒNG – Tâm phiền, lưỡi lở loét. | Hữu Thốn HỒNG – Ngực đầy, khí nghịch. |
| Tả Quan HỒNG – Can Mộc quá vượng. | Hữu Quan HỒNG – Vị nhiệt, đầy tức. |
| Tả Xích HỒNG – Thủy khô kiệt, đái gắt. | Hữu Xích HỒNG – Long hỏa thiêu đốt. |
Kiêm mạch
Trường ung, thấy mạch Hồng Sác là đã thành mủ.
Trong bụng đau thì mạch phải nên Trầm, nếu lại thấy Huyền mà Hồng Sác là có giun đũa.
Mạch Đại, Hồng, Khẩn, Sác là bệnh tiến triển nhanh, ở bên ngoài là đầu đau, phát sốt, ung thủng.
Mạch Phù, Hồng, Đại, Trường là phong huyễn, điên tật.
“Mạch Hồng, Đại là thương hàn nhiệt bệnh”. “Dương tà xâm nhập thì mạch Phù, Hồng”.
- Mạch Hồng Đại là nhiệt thịnh.
- Hồng Phù là biểu nhiệt hoặc hư nhiệt.
- Hồng Trầm là lý nhiệt hoặc nhiệt bị hàn bao bọc.
- Hồng Khẩn là ngực đầy tức, đại tiện khó mà ra máu.
Nguồn: Tổng hợp
CÔNG TY CỔ PHẦN ĐÔNG Y DƯỢC QUANG MINH
- Địa chỉ: Liên Bạt, Ứng Hoà, Hà Nội
- Điện thoại: 0869 111 269
- Email: DongYDuocQuangMinh@gmail.com
- Website: DongYQuangMinh.vn
