Hải Mã – Hippocampus Spp., Syngnathidae

Tên khác: Cá ngựa, Thủy mã.

Tên khoa học: Hippocampus spp.,Syngnathidae (họ Cá chìa vôi).

Nước ta có nhiều loài Cá ngựa: Cá ngựa gai – Hippocampus histrix; Cá ngựa lớn – H. kuda; Cá ngựa thân trắng – H.kelloggi; Cá ngựa chấm – H. trimaculatus; Cá ngựa Nhật – H. japonicus

Mô tả:Các loài đều có đặt điểm chung là thân dẹt, cấu tạo bởi các đốt xương vòng, dài từ 5-20 cm, có loài dài tới 30 cm. Đầu giống đầu con ngựa, đỉnh đầu có chùm gai, mõm hình trụ dài, miêng nhỏ, mắt to, lưng có vây, bụng phình to. Cá ngực đực có túi trước bụng, đuôi dài, xoắn tròn về phía trước. Cá ngực có màu vàng, trắng, vàng nâu có khi màu đỏ hay xanh đen nhạt.

Bộ phận dùng, thu hái và chế biến: Toàn thân Cá ngựa mổ bỏ nội tạng, phơi hay sấy khô. Khi dùng nên dùng cặp đôi sao vàng tán bột. có thể tẩm rượu, dầu, sấy khô giòn và tán thành bột hay ngâm rượu. Bảo quản nơi khô mát.

Thành phần hóa học: Chủ yếu là protid và lipid.

Công dụng và cách dùng: Cá ngựa có tác dụng bổ thận tráng dương, gây hưng phấn, kích thích tình dục, được dùng bồi bổ sinh dục và điều trị vô sinh hiếm muộn.
Ngày dùng 4-12 g dạng thuốc sắc, thuốc bột hoặc thuốc viên. Thường dùng một cặp cá ngựa.