Bắp – Zea Mays, Poaceae

Tên khác: Ngô

Tên khoa học: Zea mays L., Poaceae (họ Lúa)

Mô tả cây: Cây thảo lớn, cao 2-3m. Thân thẳng, phân đốt, đặc, nhẵn, không phân nhánh; các đốt ở gốc mang rễ. Lá hình dải, dài 30-40 cm, thường gập xuống, đầu thuôn nhọn, hai mặt nhám, mép có lông, gân giữa nổi rõ; bẹ lá nhẵn, mép có lông mềm, lưỡi bẹ ngắn. Cụm hoa đực mọc ở ngọn thân hình chùy, cuống có lông; bông nhỏ bầu dục mang 2 hoa. Cụm hoa cái mọc ở kẽ lá thành bông dày hình trụ, không cuống được bao bởi các lá bắc; bông nhỏ rất ngắn mang 1 hoa trần với vòi nhuỵ dài thò ra ngoài tổng bao lá bắc. Quả cứng, bóng, màu vàng, đôi khi đỏ hoặc nâu tím, xếp thành một dãy, bao bọc bởi mày, có vòi (râu) tồn tại rất dài, dạng sợi rối, mảnh, mượt như tơ, màu vàng nhạt đến vàng nâu.

Bộ phận dùng, thu hái và chế biến: Vòi và núm nhụy (Stylum Zeae) khô (râu) của trái bắp già.
Hạt bắp (Semen Zeae) được dùng tươi hoặc khô, chủ yếu làm lương thực, thực phẩm hay lấy tinh bột làm tá dược.

Thành phần hóa học: Flavonoid (dẫn xuất của luteolin và maysin), acid phenol (acid chlorogenic, acid maizenic, acid caffeic), phytosterol (sitosterol, stigmasterol), đường (dextrose, xylose), muối kali và một ít tinh dầu (chủ yếu là α-terpineol, 6,11-oxido-acor-4-en, citronellol).

Công dụng và cách dùng: Râu bắp được dùng làm thuốc lợi mật và lợi tiểu nhẹ, được dùng trong các bệnh như viêm túi mật, viêm gan có ứ mật. Thông tiểu trong các bệnh sỏi thận, viêm thận, bệnh tim.