Cây kha cúc là một cây thuốc quý, dạng cây gỗ cao từ 15 – 20m. Lá cây có cuống tương đối ngắn, mọc đối nhau. Hoa mọc ở kẽ lá hoặc đầu cành, tràng hoa mùi thơm có màu trắng.
Cỏ kha cúc (cây kha cúc) được biết đến với tên gọi cây chiêu liêu, hạt chiêu liêu, kha lê hay kha lê lặc. Cây kha cúc có tên khoa học là Terminalia chebula, thuộc họ Bàng.
Đặc điểm của cây kha cúc
Cây kha cúc dài khoảng 3-5cm, đường kính 2,5-3 cm, 2 đầu nhọn và có 5 cạnh dọc. Vỏ quả có màu nâu nhạt. Hạt rất cứng, vị chua chát, thịt dày (khi khô chỉ còn 2 – 4mm). Cây này thường mọc ở các địa hình bằng phẳng ở ven sông suối, chân núi, dọc đường đi. Bên cạnh đó, cây thuốc mọc trên cả đất cát và đất pha sét. Cây thuốc có vỏ dày nên có thể chịu lạnh, khô và chịu lửa.
Cây kha cúc là loại dược liệu có tính ôn, vị cay, đắng và se. Với những đặc tính này, quả kha cúc có nhiều hiệu quả trong việc chỉ tả sáp tràng, chỉ khái, liễm phế. Loại dược liệu này không chỉ được sử dụng trong các bài thuốc Đông y mà còn dùng để bào chế nhiều loại thuốc chữa bệnh ngày nay.
Các nhà khoa học đã chứng minh được những tác dụng của cây thuốc đối với sức khỏe thông qua các nghiên cứu lâm sàng. Trong kha cúc có chứa một số hoạt chất quý hiếm sau:
Tanin: Hợp chất này có hàm lượng cao hiếm có (chiếm 24 – 26%) gồm axit galic, chebulic, egalic, luteolic,… có khả năng kháng sinh tự nhiên.
Chebutin, terchebin: các hoạt chất này có tác dụng chống co thắt cơ trơn.
Đường glucose, fructose, arabinose, acid amin,…
Tinh chất dầu vàng: với thành phần chủ yếu là các acid béo như acid palmitic, oleic, linoleic,…
Tác dụng của cây kha cúc
Nhờ chứa một số hợp chất trên mà kha cúc có các tác dụng sau đây:
– Tiêu diệt các loại virus như virus adenovirus, HPV, virus cúm epstein – barr (EBV),… từ đó giúp điều trị khản tiếng, viêm họng, ho, cảm cúm.
– Ức chế hoạt động của nhiều loại virus ảnh hưởng đến hệ miễn dịch và một số loại vi khuẩn gồm trực khuẩn bạch hầu, liên cầu khuẩn, trực khuẩn mủ xanh, tụ cầu vàng, Salmonella typhi, Pseudomonas aeruginosa.
– Giúp điều trị kiết lỵ kinh niên, tiêu chảy, chống co thắt cơ dạ dày, ruột, trợ tim. Trị chứng đổ mồ hôi trộm, trĩ nội, xích bạch đới,…
– Cây thuốc còn có tác dụng trong làm đẹp, được ứng dụng trong một số loại kem dưỡng da, trị mụn,…
Công dụng của cỏ ca khúc ứng dụng trong đông y
– Thanh lọc cơ thể, giảm nóng trong người, giúp an thần.
– Giảm căng thẳng, bồi bổ sức khỏe, giúp cơ thể khỏe mạnh, da hồng hào.
– Tăng cường sức đề kháng.
Những bài thuốc từ cây kha cúc
– Bài thuốc trị ho, viêm họng, khản tiếng
Chuẩn bị: 4 quả kha cúc, 4g cam thảo, 10g cát cánh. Rửa sạch dược liệu, sắc kỹ cùng 150ml đồng tiện nước tinh khiết, 150ml nước tinh khiết. Đun nhỏ lửa đến khi nước còn một nửa thì chắt lấy để uống. Uống liên tục trong vòng 10 ngày, bạn sẽ thấy các triệu chứng thuyên giảm đáng kể.
– Bài thuốc trị ho hen do phế hư, ho mãn tính
Chuẩn bị: 10g kha cúc, 5g hạnh nhân, 5g cam thảo. Dược liệu được rửa sạch với nước muối rồi sắc cùng với 600ml nước đến khi cô cạn còn lại 1/2 thì chắt lấy nước. Uống 3 lần/ngày, mỗi ngày 1 thang và liên tục uống trong 7 – 10 ngày, sẽ có những dấu hiệu chuyển biến tích cực.
– Bài thuốc trị chứng tiêu chảy, lỵ mãn tính, trĩ nội
Với những bệnh nhân mắc các bệnh trên cùng chứng nhiệt thì hãy tham khảo bài thuốc sau:
Chuẩn bị: 10g kha cúc, 5g hoàng liên, 5g mộc hương. Dược liệu được rửa sạch với nước muối loãng, rồi phơi khô dưới bóng râm đến khi khô hoàn toàn. Tán dược liệu thành bột mịn. Khi sử dụng, lấy 3 – 6g kha cúc cùng các dược liệu trên pha cùng với 200ml nước ấm. Uống 3 lần/ngày.
Nếu người bệnh mắc trĩ nội, tiêu chảy mãn tính, lỵ mãn tính kèm với hội chứng suy yến, hàn thì có thể sử dụng bài thuốc dưới đây:
Chuẩn bị: 10g kha cúc, 5g anh túc xác, 5g can khương. Các dược liệu được rửa sạch cùng với nước muối. Pha 3 – 6g dược liệu cùng với 600ml nước ấm, uống 2-3 lần/ngày, sau một thời gian sẽ mang đến những chuyển biến tích cực.
Cách sử dụng cây kha cúc trong đời sống hằng ngày
Mỗi ngày sử dụng 10-20g cây kha cúc nấu với 500-800ml nước đến khi còn 1 nữa là dừng lại.
Uống 3 lần/ngày, nên uống liên tục ít nhất 10-30 ngày mới đạt kết quả tốt.
Những lưu ý khi sử dụng cây kha cúc
– Hãy hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ các bài thuốc nào vì các thông tin về tác dụng, cách dùng thảo dược đều mang tính chất tham khảo.
– Không sử dụng dược liệu đối với những trường hợp người bệnh mắc hội chứng ngoại cảnh hoặc tích tụ nhiệt thấp.
– Những người mới táo bón, cảm ngoại tà tuyệt đối không dùng dược liệu.
– Phụ nữ mang thai, cho con bú, trẻ em cần hết sức thận trọng khi sử dụng dược liệu này vì chưa có nghiên cứu chứng minh có tác dụng phụ gì đối với bà bầu và trẻ nhỏ không? Để bảo đảm an toàn cho mẹ và bé hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
– Vị thuốc kha cúc có thể bị giảm tác dụng khi dùng chung với thuốc tây.Hãy hỏi ý kiến bác sĩ trước khi uống để có liệu trình điều trị tốt nhất.
Nguồn: Tổng hợp
CÔNG TY CỔ PHẦN ĐÔNG Y DƯỢC QUANG MINH
- Địa chỉ: Liên Bạt, Ứng Hoà, Hà Nội
- Điện thoại: 0869 111 269
- Email: DongYDuocQuangMinh@gmail.com
- Website: DongYQuangMinh.vn