Quất Hồng Bì – Clausena Lansium, Rutaceae

Tên khác: Hoàng bì, Hồng bì, Nhâm

Tên khoa học: Clausena lansium (Lour.) Skeels. Rutaceae (họ Cam)

Mô tả cây: Cây nhỡ cao 3-4 (-12) m, thường xanh. Cành non hơi ráp sau sần sùi vì có nhiều tuyến. Lá kép mọc so le, gồm 5-13 lá chét hình trái xoan, lá chét cuối hình trứng, đầu nhọn gốc hơi lệch, mép nguyên hay khía tai bèo, có nhiều điểm tuyến chứa dầu. Hoa trắng mọc thành chùy thưa ở ngọn. Quả hình cầu, màu vàng, có 1-2 ô, chứa một hạt to.

Phân bố, sinh thái: Phân bố: Quảng Ninh, Phú Thọ,Hòa Bình, Vĩnh Phúc, Hà Nội, Ninh Bình. Sinh thái: mọc rải rác ở trong rừng, cũng được trồng cây lấy quả. Ra hoa tháng 4-5, có quả tháng 6-8.

Bộ phận dùng, thu hái và chế biến: Rễ, lá, quả và hạt (Radix, Folium, Fructus et Semen Clausenae Lansii). Thu hái rễ, lá quanh năm, tốt nhất là vào mùa thu. Thu hái quả cả vỏ khi quả chín, hoặc dùng hạt phơi khô.

Thành phần hóa học: Thân cây có chứa furanocoumarin (claucoumarin A–D, clausemarin A-D, clauslacton,  imperatorin) và carbazol alkaloid (claulansin, claulamin, clausenalin, clausenalansamid, lansiumamid …). Lá có flavonoid (quercetin glycosid, kaempferol glycosid…), Hạt có amid, monoterpen và polysaccharid . Quả có chứa tinh dầu .

Công dụng và cách dùng: Lá được dùng chữa cảm mạo, nhiễm lạnh, sốt và sốt rét.
Rễ và hạt dùng trị đau dạ dày, đau thượng vị, đau thoát vị, đau bụng kinh, Thấp khớp đau nhức xương.
Quả dùng chữa tiêu hóa kém và ho nhiều.