Sa Uyển Tử – Vị Thuốc Bổ Thận, Sáng Mắt

Sa uyển tử, tên khác đồng tật lê, sa uyển tật lê. Bộ phận dùng là hạt chín khô. Sa uyển tử vị ngọt, tính ấm, lợi về gan và thận, có công hiệu bổ thận, cố tinh, bổ gan, sáng mắt. Chủ trị các bệnh thận hư, đau lưng, di tinh, xuất tinh sớm, khí hư, đái dắt, hoa mắt, nhức đầu.

Tên gọi pháp danh

Tên thường gọi: Sa uyển tử.

Tên gọi khác: Đồng tật lê, sa uyển tật lê.

Tên khoa học: Astragalus complanatus E. Br.

Tên thuốc: Semen Astragali Complanati.

Sa uyển tử là hạt chín của cây hoàng kỳ thân bẹt.

Thông tin dược liệu

Giới thiệu: Hoàng kỳ thân bẹt là cây thuộc loài thực vật họ đậu. Chủ yếu phân bố ở Thiểm Tây, Hà Bắc, Sơn Tây, Cát Lâm, Nội Mông cổ v.v…

Mô tả dược liệu: Vị thuốc Sa uyển tử có hình quả thận nhưng hơi bẹt, dài 2mm – 2,5mm, rộng 1,5 – 2mm. Bề mặt màu be xám hoặc màu be lục, nhẵn bóng mà chất rắn, không dễ gì làm vỡ nát. Không mùi, không vị, nhấm lên miệng có mùi tanh đậu. Loại nào hạt mẩy, bề mặt mà be xám, không có tạp chất là loại tốt.

Thành phần hóa học: Theo nghiên cứu của y học hiện đại, sa uyển tử có chứa chất béo, acid tannin, vitamin A.

Bộ phận dùng: hạt chín.

Cách bào chế: Quả hoàng kỳ thân bẹt để chín, thu hoạch vào cuối mùa thu, đầu mùa đông, sau khi thu hái phơi khô, rồi sao với muối, bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát để dùng dần.

Tác dụng:

• Nghiên cứu YHHĐ cho thấy sa tử uyển có tác dụng co thắt tử cung và kháng lợi tiểu, vị thuốc này còn có các tác dụng chống viêm, giảm mỡ, bảo vệ gan.
• Theo YHCT: bổ thận cố tinh, bổ gan sáng mắt.

Liều dùng: 10-20g.

Ứng dụng chữa bệnh: thận hư lưng đau, di tinh, xuất tinh sớm, ra khí hư trắng đục, đái dắt, đầu váng mắt hoa v.v…

Một số bài thuốc chữa bệnh có dùng sa uyển tử

Cháo sa uyển tử: Sa uyển tử 20g, gạo lứt 100g. Dùng túi vải bọc sa uyển tử lại, nấu chung với gạo lứt thành cháo, thêm đường phèn, ăn nóng. Dùng cho người thận hư, di tinh, xuất tinh sớm, cơ thể suy nhược, mắc chứng tiểu đêm nhiều, lưng đau, gối mỏi, ăn uống kém, người gầy yếu.

Sa uyển tử hầm bầu dục: Sa uyển tử 30g, bầu dục lợn 1 quả. Hầm chín, ăn cái uống nước. Dùng cho người thận hư, đau lưng, xuất tinh sớm, hoa mắt, chóng mặt ù tai.

Sa uyển tử sắc hạt sen: Sa uyển tử 12g, hạt sen 12g. Sắc uống, ăn cái, uống nước. Dùng cho người thận hư, di tinh.

Trà sa uyển tử: Sa uyển tử 12g, rửa sạch, giã nát, hãm với nước sôi, uống thay trà, có tác dụng bổ thận, nâng cao sức khỏe, trị đau lưng, hư lao, di tinh.

Rượu sa uyển tử cường dương: Sa uyển tử 12g, viễn chí 4g, thục địa 15g, đinh hương 10g, đảng sâm 15g, dâm dương hoắc 10g, trầm hương 4g, câu kỷ tử 15g, rượu 1,5 lít. Các vị thuốc cho vào túi vải bọc lại, ngâm rượu trong 7-10 ngày, sau đó đem nấu cách thủy trong 5 phút, bỏ ra ngâm vào nước lạnh để khử độc hỏa, 3 tuần sau mang ra dùng. Mỗi lần uống 10-20ml, ngày 2 lần. Dùng cho người liệt dương, không cương lên được.

Sa uyển tử hoàn viên: Sa uyển tử ( sao) 62g, khiếm thực hấp 62g, liên tu 62g, long cốt rang 31g, con hà rang 31g. Nghiền chung thành bột, hồ bột hạt sen thành hoàn. Uống bằng nước muối pha loãng, ngày 3 lần, mỗi lần 3g. Dùng cho người hoạt tinh không hãm được.

Thuốc bột sa uyển tử: Sa uyển tử 12g, sung úy tử 6g, thanh tương tử 9g. Nghiền chung thành bột mịn. Uống ngày 2 lần, mỗi lần 3g. Dùng cho người bị mờ mắt.

Hoặc: Sa uyển tử, thương truật, lượng bằng nhau, nghiền chung thành bột mịn. Uống ngày 2 lần, mỗi lần 6-9g bằng nước cháo loãng. Dùng cho người tỳ vị hư, đầy bụng, ăn uống không tiêu.

Nguồn: Tổng hợp

CÔNG TY CỔ PHẦN ĐÔNG Y DƯỢC QUANG MINH

• Địa chỉ: Liên Bạt, Ứng Hoà, Hà Nội
• Điện thoại: 0869 111 269
• Email: DongYDuocQuangMinh@gmail.com
• Website: DongYQuangMinh.vn